Zarazne bolesti creva su najčešće zarazne bolesti na svetu. Zajedničko im je to što se prenose fekalno-oralnim putem, što znači da se uzročnici izlučuju putem stolice i ulaze u telo kroz usta.
Prljave ruke i hrana životinjskog porekla igraju važnu ulogu u prenosu, piše Kreni Zdravo.
Tokom leta češće obolevamo od crevnih bolesti, jer visoke temperature podstiču razmnožavanje patogena.
Kampilobakterioza, salmoneloza, citotoksična Escherichia coli, kriptosporidioza i giardioza su neki od globalno prisutnih uzročnika, čiji su efekti najizraženiji tokom letnjih meseci.
Kampilobakterioza
Infekcija kampilobakterom je glavni uzročnik dijareje u razvijenim zemljama.
Nalazi se u svim vrstama mesa, termički neobrađenom mleku, kao i u namirnicama biljnog porekla ako su zagađene i nedovoljno oprane.
Simptomi se javljaju nekoliko dana nakon infekcije i traju oko sedam dana.
Simptomi na koje treba obratiti pažnju uključuju: dijareju, bolove u stomaku, visoku temperaturu, mučninu i povraćanje.
Nakon potvrde dijagnoze bakterije Campylobacter mikrobiološkim pregledom stolice, daju se antibiotici uz preporuku nadoknade tečnosti.
Salmoneloza
U našim krajevima obično preovlađuje netifusna salmoneloza. Uzročnik infekcije je bakterija salmonela, koja se nalazi u vodi zagađenoj fekalijama, školjkama (zbog zagađene vode), termički neadekvatno obrađenom mleku i mlečnim proizvodima, kao i u jajima, mesu i mesnim proizvodima.
Pored hrane, izvor infekcije mogu biti i kućni ljubimci, kao što su kornjače i gmazovi.
Salmoneloza se klasifikuje kao gastroenteritis, enterična groznica i septički sindrom, što je najteži oblik infekcije.
Najčešći simptomi uključuju glavobolju, mučninu, povraćanje, dijareju, bolove u stomaku, povišenu telesnu temperaturu, drhtanje i loše opšte stanje.
Bolest se dijagnostikuje uzimanjem uzorka stolice, povraćane mase i sumnjive hrane za mikrobiološku analizu.
Lečenje je simptomatsko, što znači da se nadoknađuju izgubljene tečnosti i elektroliti, jer, iako su uzročnici bakterije, antibiotici nisu preporučljivi zbog mogućeg produženja bolesti i prelaska u hronično stanje.
Escherichia coli
Postoji više patogenih oblika bakterije Escherichia coli, pri čemu su najčešći tako zvana putnička dijareja, dok citotoksični oblici ozbiljno oštećuju ćelije probavnog sistema.
Rezervoar ovih opasnijih oblika je govedina, pa je mogući izvor infekcije nedovoljno kuvana govedina.
Infekcija počinje iznenada, obično u roku od 24 sata nakon konzumiranja kontaminirane hrane, i traje otprilike nedelju dana, osim ako kod ugroženih pacijenata ne dođe do komplikacija, poput hemolitičko-uremičkog sindroma (iznenadan pad broja trombocita, razgradnja eritrocita i moguća insuficijencija bubrega), što je češće kod dece mlađe od pet godina i starijih osoba.
Simptomi su: bolovi u stomaku, vodena dijareja koja postaje krvava i povišena temperatura (iako ne uvek).
Mikrobiološka analiza stolice potvrđuje uzročnika, a zatim se odmah započinje sa suportivnim tretmanom – nadoknadom tečnosti i elektrolita.
Kao i kod salmoneloze, nije dokazano da antibiotici imaju povoljan efekat u ublažavanju simptoma ili smanjenju broja uzročnika.
FreePik
Kriptosporidioza
Kriptosporidioza je infekcija parazitom Cryptosporidium, koji se razmnožava u ćelijama tankog creva.
Prenosi se fekalno kontaminiranom hranom ili vodom, preko prljavih ruku ili životinja.
Češće je u manje razvijenim regionima. Simptomi se javljaju nedelju dana nakon infekcije parazitom, počinju iznenada i traju do dva nedelje.
Izlučivanje oocista (razvojna faza parazita) stolicom može trajati još nekoliko nedelja nakon što simptomi popuste.
Upozoravajući simptomi uključuju: obilnu vodenu dijareju, bolove u stomaku, mučninu, povišenu temperaturu (ređe) i loše opšte stanje.
Giardioza
Uzročnik bolesti tankog creva je parazit Giardia lamblia, koji se javlja u područjima sa lošim higijenskim uslovima.
Prenosi se fekalno-oralnim putem. Simptomi su obično: mučnina, nadimanje, nelagodnost u stomaku, obilna i smrdljiva stolica, i dijareja.
Dijagnoza se potvrđuje laboratorijskim ispitivanjima stolice.
Terapija se sprovodi lekovima.
Kako sprečiti bolesti CREVA tokom leta?
Da biste sprečili infekcije i sprečili letnje crevne bolesti, pridržavajte se sledećih saveta:
– redovno i temeljno pranje ruku toplom vodom i tečnim sapunom,
– toplinska obrada hrane,
– temeljno pranje voća i povrća,
– izbegavanje čuvanja hrane na sobnoj temperaturi i ponovnog zagrevanja hrane,
– izbegavanje konzumiranja nepasterizovanog mleka i higijenski nesigurne površinske vode.
